ريسك پايين به همراه سودآوري بالا در فعاليت‌هاي غير مولد به گسترش سوداگري در اقتصاد ايران دامن زده و باعث گرديده انگيزه‌ي توليد و سرمايه‌گذاري مولد كاهش يابد و به جاي آن، سوداگري و دلال بازي رواج يابد.


به گزارش برهان، نگاهي به نام‌گذاري سال­هاي اخير از سوي مقام معظم رهبري نشان از اين دارد كه عرصه‌ي اقتصادي ضرورت و اولويت اصلي است و هم‌چنان كه شاهد گسترش تحريم­هاي اقتصادي كشورهاي استثمارگر غربي هستيم، محوريت مباحث كشور نيز حول مقابله با اين تهديدها و تحريم­هاست. سال گذشته سال «جهاد اقتصادي» نام‌گذاري شد و در تداوم آن، امسال از سوي معظم‌له به عنوان سال توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه‌ي ايراني اعلام شد.

در كنار بحث تحريم­هاي اقتصادي، مروري بر سند چشم انداز 1404 كشور حاكي از اين است كه دست‌يابي به قدرت اول اقتصادي همراه با علم و فن­آوري در سطح كشورهاي منطقه‌ي آسياي جنوب غربي نيز بايد به عنوان آرمان ملي ملاك اقدام‌ها، برنامه‌ها، تدابير و سياست­گذاري‌ها باشد. از اين رو از دو بعد يعني گسترش و تأكيد مكرر غرب بر تحريم­هاي اقتصادي و ديگري محوريت چشم­انداز نظام بر تحقق قدرت اول اقتصادي در منطقه، اهميت مسايل اقتصادي مبرهن و آشكار است.

در منطقه نيز دو رقيب اصلي ايران در افق چشم­انداز يعني «تركيه» و «عربستان» به دور از هرگونه فشار تحريم‌ها و با حمايت‌هاي مستقيم و غيرمستقيم حاميان غربي خود در تلاش هستند تا با توسعه‌ي اقتصادي و بهبود شاخص‌هاي اقتصادي خود، به قدرت اول مبدل شوند و در اين راه، ايران را نيز در اين رقابت به شكل‌هاي مختلف كنار بزنند. تركيه به عنوان رقيب اصلي ايران، قرار گرفتن در ميان 10 اقتصاد برتر جهان و دست‌يابي به توليد ناخالص داخلي 2 تريليون دلاري را تا سال 2023م. از راه افزايش صادرات سالانه به 500 ميليارد دلار و جذب سرمايه‌گذاري خارجي يك تريليون دلاري مدنظر دارد و عربستان نيز 2 برابر شدن سرانه‌ي توليد ناخالص داخلي واقعي تا 2025م. را محور تدابير و سياست­هاي كلان خود قرار داده است.

با توجه به مطالب ياد شده، دليل و ضرورت تأكيدهاي مكرر رهبري نظام بر پيشرفت اقتصادي مشخص است و شايد تنها راه برون­ رفت كشور نيز از اين همه هجمه‌ي بيروني، صرفاً اتخاذ رويكرد جهادگونه‌ي اقتصادي است و اولين گام اين حركت جهادگونه نيز از راه رونق توليدات ملي و با اتكا به سرمايه‌هاي ايراني ميسر است. اقتصاد ايران بدليل بيماري هلندي و اتكاي به درآمدهاي نفتي از يك سو و گسترش فعاليت­هاي غيرمولد و اقتصاد پنهان از طرف ديگر سال‌هاست كه با مشكلات فراواني دست به گريبان است و اقتصادي مولد، پويا و سالم ندارد.

عدم هدايت صحيح درآمدهاي ارزي نفت به فعاليت‌هاي مولد اقتصادي و تخصيص غيربهينه‌ي اين درآمدها موجب كمبود نقدينگي براي توسعه‌ي بخش­هاي توليدي و سرمايه‌گذاري شده است. هم‌چنين ريسك پايين به همراه سودآوري بالا در فعاليت‌هاي غير مولد به گسترش سوداگري در اقتصاد ايران دامن زده و باعث گرديده انگيزه‌ي توليد و سرمايه‌گذاري مولد كاهش يابد و به جاي آن، سوداگري و دلال بازي رواج يابد كه خود داراي پيامدها و عوارض منفي متعددي است كه هر از گاهي با تورم شتابنده‌ي برخي بازارها نظير مسكن، ارز و طلا بروز پيدا مي­كند. از اين رو طي دهه‌هاي گذشته، اين دو عامل موجبات ركود تورمي در اقتصاد ايران بوده و تجويز سياست‌هاي پولي و مالي نادرست نيز بر افزايش دامنه‌ي تأثيرات منفي آن‌ها افزوده است. بر اساس مطالب عنوان شده، حمايت از توليد و كار و سرمايه‌ي قطعا ايراني مي­تواند به رفع مشكلات كليدي اقتصاد ايران كمك قابل توجهي كند و بدين منظور به نظر راهكارهاي زير مي‌توانند براي رونق توليد ملي راهگشا باشند:

راهكارهاي ايجابي:

1. بهبود فضاي كسب و كار و سرمايه‌گذاري در كشور؛

2. اجراي دقيق و كامل سياست‌هاي كلي اصل 44 قانون اساسي؛

3. برطرف نمودن پديده‌ي ديوان‌سالاري پيچيده‌ي فرا روي سرمايه‌گذاري و توليد؛

4. هدايت و تخصيص منابع بانكي و تأمين نقدينگي لازم براي فعاليت‌هاي مولد اقتصادي؛

5. ارزش نهادن به كار و تلاش و فرهنگ‌سازي در اين خصوص؛

6. اصلاح مديريت كلان اقتصادي و تجاري در كشور؛

7. گسترش مناسبات و پيوندهاي منطقه‌اي و حضور فعال در بازارهاي جهاني با هدف توسعه‌ي مبادلات اقتصادي و تجاري؛

8. حمايت از نوسازي و تجهيز بنگاه‌هاي توليدي به دانش فني روز با هدف ارتقاي بهره‌وري و رقابت پذيري؛

9. توسعه‌ي بسترهاي تحقق اقتصاد دانايي محور؛

10. هدايت برنامه‌ريزي شده درآمدهاي ارزي نفت به سمت سرمايه‌گذاري­هاي مولد پايدار؛

11. مديريت كلان در ايجاد زنجيره‌ي ارتباطي بين بنگاه‌هاي كوچك و متوسط با بنگاه‌هاي بزرگ ملي جهت نظام‌مند و هدفمند نمودن توليدهاي بنگاه‌هاي توليدي كوچك و متوسط؛

12. بسترسازي براي تأمين امنيت اقتصادي با تكيه بر حفظ حقوق مالكيت معنوي و تسريع در امر رسيدگي به جرايم اقتصادي.

راهكارهاي سلبي:

1. كاهش ريسك و مطمئن نبودن فعاليت‌هاي مولد اقتصادي؛

2. افزايش ريسك فعاليت‌هاي غير مولد اقتصادي؛

3. شناسايي گلوگاه‌هاي سوداگري در اقتصاد ايران و برنامه‌ريزي مدبرانه براي حذف و خشكاندن آن‌ها؛

4. جلوگيري از واردات بي­رويه‌ي كالاهاي خارجي و اتخاذ تدابير و سياست­هاي صحيح فرا روي واردات؛

5. كاهش بي­ثباتي و تغييرات مكرر قوانين و مقررات فرا روي توليد و كار؛

6. شناسايي، مقابله و ريشه‌كني مفاسد اقتصادي و رانت‌هاي مختلف؛

7. مبارزه‌ي جدي با قاچاق كالا و افزايش جرايم متخلفان.

*دكتر وحيد شقاقي شهري؛ دكتراي اقتصاد و مدرس دانشگاه

  جهانبخش گفت: ارتقاي كيفيت محصولات يكي از مهم‌ترين عوامل تحقق حمايت از توليد ملي است و بايد با برنامه‎ريزي در اين زمينه گام‎هاي موثر و مفيدي برداريم. به گزارش پايگاه اطلاع رساني وزارت كشور؛ محمدحسين جهانبخش استاندار بوشهر در نشست گفت ‌و‌ گوي دولت با بخش خصوصي اظهار داشت: بايد تلاش كنيم سياست‎هاي توليدي و افزايش بهره‎وري بخش خصوصي را تقويت كنيم.
استاندار با اشاره به توانمندي و قابليت‎هاي استان بوشهر در بخش آبزيان گفت: با توجه به اينكه استان بوشهر در توليد ميگو و همچنين خرما حرف اول را مي‎زند لازم است، راهكارهايي براي حل مشكل سرمايه‎گذاران در اين دو بخش اتخاذ شود.
جهانبخش، رفع موانع در بخشنامه‎ها، قوانين و دستورالعمل‎ها را از جمله اهداف نشست گفت ‌و ‌گوي دولت و بخش خصوصي دانست و افزود: اميدواريم اين نشست دستاوردهاي مطلوبي داشته باشد و بتواند در حل مشكلات سرمايه‎گذاران بخش خصوصي راه‎گشا باشد.
استاندار تاكيد كرد: تلاش ما اين است كه با ارتقاي فرهنگ اقتصادي و اجراي اقداماتي كاربردي در اين حوزه بسياري از امور را اصلاح و سرمايه‎گذاران را براي حضور در اين استان ترغيب و هدايت كنيم.
وي ادامه داد: استان بوشهر از ظرفيت‎هاي بسيار چشمگيري در حوزه‎هاي مختلف برخوردار است و همه بايد دست به دست هم دهيم تا با فراهم كردن زمينه بهره‎مندي از اين ظرفيت‎ها روند توسعه همه جانبه اين استان را شتاب بيشتري دهيم.
جهانبخش بيان كرد: اين امر جز در سايه همدلي، همراهي و همكاري همه بخش‎ها محقق نمي‎شود و بي‎شك جذب مشاركت مردم در اين زمينه بسيار تاثيرگذار خواهد بود.
استاندار يادآور شد: با توجه به فضاي همدلي كه امروز در استان بوشهر حاكم است تحقق اين امر دور از انتظار نيست و اميدواريم شاهد توسعه روزافزون اين استان باشيم.
وي خاطرنشان كرد: هم‌اكنون طولاني بودن روند سرمايه‎گذاري، تشريفات اضافي و همچنين وجود برخي قوانين دست و پاگير موجب شده سرمايه‎گذاران براي سرمايه‎گذاري در استان بوشهر با مشكل مواجه شوند و حتي برخي از آنان تمايل خود را براي اين امر از دست مي‎دهند.
استاندار تاكيد كرد: بايد با حذف تشريفات اضافي و همكاري بيشتر با سرمايه‎گذاران، روند سرمايه‎گذاري را كوتاه كرده و زمينه حضور هر چه بيشتر سرمايه‎گذاران را در استان بوشهر فراهم كنيم.

دستيابي به دانش فني ماده اوليه صنايع لاستيك‌سازي/ راه‌اندازي خط توليد گروهي از محققان كشور در يك شركت دانش بنيان به تازگي موفق به دستيابي به دانش فني توليد نوعي ماده اوليه براي صنعت لاستيك سازي و توليد كودهاي شيميايي شدند كه قابل رقابت با نوع آلماني آن است.

حسين فخاري- مجري طرح در گفتگو با خبرنگار مهر، از توليد سيليكاتهاي آلومينيوم پيشرفته خبر داد و افزود: سيليكاتهاي آلومينيوم از جمله مواد اوليه وارداتي برخي از صنايع است كه دانش فني آن در اختيار كشور آلمان قرار دارد.

وي با بيان اينكه در اين پروژه تحقيقاتي به دانش فني توليد سيليكات آلومينيوم دست يافتيم، اظهار داشت: سيليكات آلومينيوم به دليل دارا بودن ساختارهاي سراميكي، جزء محصولات سراميكي محسوب مي شود. اين ماده از خواص سايشي مناسبي برخوردار است از اين رو به عنوان ماده تقويت كننده در صنعت لاستيك سازي به كار مي رود.
 

فخاري بالا بودن جاذب رطوبتي را از ديگر مزاياي اين محصول نام برد و يادآور شد: اين محصول جاذب رطوبتي است از اين رو مي توان در سموم كشاورزي به عنوان خشك كن استفاده شود. كاربرد سيليكات آلومينيوم در سموم باعث مي شود كه بلافاصله رطوبت را جذب و از به هم چسبيده شدن سموم پودري جلوگيري كند.
 

مجري طرح استفاده از اين ماده اوليه را در رنگهاي دريايي از ديگر كاربردهاي آن ذكر كرد و ادامه داد: كاربرد سيليكات آلومينيوم در رنگها موجب استحكام و ايجاد خواص ضد رطوبتي در رنگ مي شود. اين ويژگي سبب مي شود تا بتوان از اين ماده در توليد رنگهاي دريايي براي شناورها استفاده كرد.
 

وي با اشاره به كاربردهاي اين محصول در رنگهاي ترافيكي، يگفت: اضافه كردن اين ماده به رنگهاي ترافيكي مقاومت و ماندگاري اين نوع رنگها را در برابر سايش و ماندگاري آنها را افزايش مي دهد.
 

فخاري با تاكيد بر اينكه اين ماده داراي كاربردهايي در صنايع غذايي است، خاطر نشان كرد: در اين پروژه موفق به توليد سيليكات آلومينيوم در گريد صنعتي شديم.
 

اين محقق با تاكيد بر اينكه اخيرا براي مصارف صنعتي از كشور چين وارد مي شد، افزود: كيفيت وارداتي اين محصول از چين كيفيت لازم را ندارد ولي محصول توليد شده از اين پروژه تحقيقاتي قابل رقابت با نوع آلماني آن است.
 

وي با بيان اينكه سيليكات آلومينيوم در فاز نيمه صنعتي به توليد رسيده است، ادامه داد: با حمايت شهرك تحقيقاتي اصفهان اقدام به راه اندازي خط توليد اين محصول در شهرك كوهپايه اصفهان شد

توليد طلاي مايع در منطقه لاله زار كرمان/ بهترين اسانس گل رز به دست آمد پژوهشگران مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي كرمان با اجراي پروژه تحقيقاتي بر روي انواع ژنوتيپ هاي گل محمدي، توانستند با كشت نمونه بومي استان كرمان بهترين اسانس گل رز را كه به طلاي مايع معروف است، در منطقه لاله زار كرمان به دست آورند.

محمد رضا كدوري- مجري طرح در گفتگو با خبرنگار مهر، هدف از اجراي اين پروژه را ارزيابي عملكرد گل محمدي و تعيين ژنوتيپ هايي با عملكرد بالاتر و پايدارتر ذكر كرد و افزود: براي اين منظور ژنوتيپهاي مختلفي از گل محمدي از سراسر كشور جمع آوري و در استان كرمان كشت شد.

وي با بيان اينكه هر يك از نمونه ها (اكسشن ها) در آب و هواي منطقه استان كرمان داراي عملكردهاي متفاوتي بودند، اظهار داشت: بيشترين سطح عملكرد گل محمدي در استان كرمان اكسشن هاي بومي استان بودند.

كدوري بهترين منطقه براي كشت گل محمدي در استان كرمان را رفسنجان و لاله زار دانست و خاطر نشان كرد: مناطقي كه داراي تنش هاي اقليمي باشند و اختلاف دماي شب و روز زياد باشد به گونه اي كه روزها داراي آب و هواي گرم و شبهاي خنكي داشته باشند بهترين اقليم براي كشت گل محمدي است كه اين شرايط در استان كرمان موجود است.

مجري طرح با اشاره به كيفيت گل هاي محمدي كشت شده در اين استان توضيح داد: در اين طرح بهترين عملكرد در منطقه لاله زار كرمان كه داراي ارتفاع حدود 2 هزار متر است، به دست آمد و بهترين اسانس گل محمدي را از اين منطقه به دست آورديم.

به گزارش مهر، گل محمدي به "طلاي معطر" معروف است چراكه ماده اوليه كارخانه هاي عطر سازي در دنيا است. هر كيلو اسانس اين گياه 20 ميليون دلار ارزش دارد از اين رو امروز از آن به عنوان طلاي مايع ياد مي شود. در حالي كه اين گل براي اولين بار در ايران كشت شد و سپس به تركيه و دمشق و از آنجا به بلغارستان رفت ولي در حال حاضر بغارستان تنها كشور صادر كننده اسانس گل محمدي در دنيا است.  

در اين راستا استانهاي مستعد پرورش گل رز درصدد توسعه كشت اين گياه و توليد اسانس براي افزايش ارزش افزوده در كشور هستند.